Supplementary Files
Кілт сөздер
ГАЖ
тәуекелдерді басқару
гидродинамикалық модельдеу
кеңістіктік талдау
Аңдатпа
Жер асты суларының деңгейінің жоғарылауынан туындаған су тасқыны климаттың өзгеруі мен жеделдетілген урбанизация жағдайында өсіп келе жатқан проблема болып табылады. Бұл шолу мақаласы осы саладағы геоақпараттық жүйелер (ГАЖ) мен технологиялардың перспективалық рөліне баса назар аудара отырып, су басу қаупін басқарудың заманауи стратегияларына жан-жақты көзқарас ұсынады. Кіріспеде мәселенің өзектілігі, оның күрделілігі мен қала аумақтарына теріс әсері көрсетілген. Шолу тік және көлденең дренаж, автоматтандырылған бақылау жүйелері, жасанды бетті көтеру және басқа әдістер сияқты тәуекелдерді азайтудың әртүрлі тәсілдерін қамтиды. Мақаланың негізгі бөлігі ГАЖ-ның су басу қаупін басқаруға революциялық әсеріне бағытталған. Қауіптілік, экспозиция және осалдық карталарын жасауда және тәуекелдерді басқару стратегияларын жасауда ГАЖ тиімділігін көрсететін заманауи зерттеулер қарастырылады. Су тасқынының әсерін бақылау және модельдеу үшін Landsat 8-9 және Sentinel 1 ғарыштық суреттерін пайдалану мысалдары талқыланады. Қорытындылар нақты тәуекел карталарын жасау үшін көп өлшемді талдау мен ГАЖ біріктіру қажеттілігін көрсетеді. ГАЖ-да үш өлшемді бейнелеу, сондай-ақ болжау әдістерін жақсарту сияқты инновациялық әдістерді дамытудың маңыздылығына баса назар аударылады. Мақала қалалардың су тасқынына төзімділігін нығайту және әртүрлі қалалық сценарийлерде тәуекелдерді тиімді басқару үшін одан әрі технологиялық әзірлемелердің өзектілігін көрсетеді. Су басу қаупін басқарудағы одан әрі даму болжау әдістерін жетілдіруге, әсіресе климаттың өзгеруіне бағытталған. Жасанды интеллект пен машиналық оқытуды Климаттық деректерді талдауға біріктіру дәлірек болжамдар жасауға және төтенше оқиғаларға жедел жауап беруге мүмкіндік береді. ГАЖ-да 3D бейнелеу перспективалы бағыт болып табылады, бұл қалалық аумақтар үшін су тасқынының салдарын егжей-тегжейлі және көрнекі түрде көрсетуге мүмкіндік береді. Сондай-ақ, IoT датчиктеріне негізделген автоматтандырылған мониторинг жүйелері су тасқыны қаупі төнген жағдайда шаралар қабылдау үшін жедел ақпарат бере алады.