Кілт сөздер
абаттандыру
бас жоспар
функционалды аймақтарға бөлу
тік жоспарлау
рельефті ұйымдастыру
Аңдатпа
Мақалада көгалдандырылған аумақпен кеңістік құру және экологиялық материалдарды қолдану арқылы мектеп жанындағы аумақтың бас жоспарын әзірлеу мәселелері қарастырылады. Қазақстанның ірі қалаларында, соның ішінде Алматыда, мектеп ғимараттарының сәулетімен және абаттандырылуымен жағдай көп нәрсені қалайды. Білім беру мекемелерінің айналасында дұрыс жабдықталған аумақтың болмауы қазіргі заманғы мектептердің жетіспеушілігі ғана емес, үлкен проблема болып табылады. Мектепке дейінгі балалар мекемелеріндегі орындардың тапшылығын шешу үшін бүгінде мектептер жанындағы спорт стадиондары, егер бар болса, балабақшалардың құрылысына беріледі. Бұл шешім оқушыларды тәрбиелеу, эстетикалық дамыту және денсаулығын сақтау үшін пайдаланылуы тиіс мектеп жанындағы аумақтарды айтарлықтай қысқартты. Қолда бар тәжірибені талдау нәтижесінде мектеп ғимараттарының бас жоспарларын әзірлеудегі негізгі қағидат бөлінді: контексттің, оқу процесінің мазмұнының және оқу процесінің үйлесімді өзара әрекеттесуі. Аумақты функционалдық аймақтарға бөлуге және мектепке іргелес кеңістікті абаттандыруға қатысты сәулет-жоспарлау шешімдеріндегі үрдістер мен өзгерістерге шолу жасалды. Алматы қаласы Алатау ауданындағы "Теректі" мектебінің бас жоспарының мысалы қаралды. Алынған мәліметтер негізінде мектеп кеңістігін ұйымдастырудың тиімді модельдері ұсынылды және мектеп ғимаратының айналасында аумақты қалыптастыру таксономиясы анықталды. Зерттеу нәтижесінде білім берудегі жаңа тәсілдердің талаптарына сәйкес келетін заманауи Бас жоспарды қалыптастырудың үш негізгі тұжырымдамасы анықталды.