Кілт сөздер
Аңдатпа
Мақалада бетонның беріктік қасиеттерін бағалау және оның жүктемені көтеру қабілетін анықтау әдістері қарастырылды. Эксперименттік сынақтар барысында әртүрлі формадағы үлгілердің сыну ерекшеліктері талданды. Зерттеудің маңызды бөлігі-бетон сапасын жүйелі бақылау. Себебі сенімді ақпарат жинау болашақта ғимараттар мен құрылымдық элементтердің беріктігін, сондай-ақ ұзақ мерзімді жұмыс қабілеттілігін қамтамасыз етеді. Сондықтан нақты жағдайда дұрыс әдісті таңдау, сонымен қатар бетонның ішкі құрылымына назар аудару аса өзекті міндет болып табылады. Зерттеудің негізгі мақсаты – материалдың сығылуға және иілуге беріктік көрсеткіштерін анықтау үшін сыну әдістерін қолдану болды. Осы мақсатта үш түрлі үлгі формасы дайындалды: куб, призма және цилиндр. Әр форма бойынша он данадан үлгілер әзірленіп, 180 күн бойы сынақтан өткізілді. Үлгілерге жүргізілген тәжірибелердің нәтижесінде вариациялық коэффициент есептелді, сондай-ақ уақыт өте келе беріктіктің өзгеруі бақыланды. Нәтижелер көрсеткендей, сындыруға негізделген әдістер бетонның механикалық қасиеттерін дәлірек бағалауға мүмкіндік береді. Ал бұзбайтын әдістер тек қосымша бақылау құралы ретінде тиімді, бірақ негізгі бағалау үшін жеткіліксіз. Тәжірибе бетон элементінің жалпы көлемі беріктікке айтарлықтай әсер етпейтінін дәлелдеді. Дегенмен, үлгінің жоғарғы кесім аймағының ұлғаюы беріктікті төмендетіп, микрожарықтардың пайда болуына ықпал етті. Керісінше, кішігірім қималар жоғары беріктік мәндерін көрсетіп, вариация коэффициентінің тұрақтылығын арттырды. Сонымен қатар, тек орташа деректерге сүйену қателіктерге алып келуі мүмкін. Әрбір конструкциялық элемент үшін жеке беріктік көрсеткіштерін таңдау – құрылымдық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің маңызды шарты. Бұл ғылыми тұжырымдар құрылыс саласында сапаны арттыруға және инженерлік шешімдердің сенімділігін күшейтуге бағытталған.