Supplementary Files
Кілт сөздер
Аңдатпа
Аңдатпа. Адамның кеңістік категориясын меңгеруіне негізделген сәулеттік пішінді тудыру процесі қарастырылады. Соңғысы сәулет ғылымы үшін өте маңызды, өйткені «әулиелер әулиесі» - сәулеттік пішіннің пайда болу механизміне ену әрекеті ұсынылды. Кеңістік категориясын меңгеру және оның осьтер жүйесінде дамитындығын түсіну негізінде геометриялық ұйымдас-тырылған кеңістік бейнелері жасалады. Кейіннен көркемдік компоненттің пайда болуымен кеңістікті құрылымдаудың бұл тәсілі сәулет өнерінің пайда болуына әкелді. Автор жүйелі тәсілге сүйене отырып, дербес категория ретінде, бірақ сонымен қатар, ең жалпыдан сәулеттік пішінге жақындағанға дейін бір-бірімен бір жүйеге байланған алдыңғы деңгейлердің иерархиясына негізделген сәулеттік пішіннің дәйекті генезисі туралы гипотезаны ұсынады. Пішіндерді құру деңгейлерінің ұсынылған иерархиясына сүйене отырып, автор сәулеттік пішіннің қалыптасу процесін зерттейтін сәулет тарихы бойынша зерттеулерді, кеңістіктік архетипке авторлық қатынасты қалыптастыруға көмектесетін зерттеулерді және композицияның әр түрлі түрлері бойынша арнайы әдебиеттерді пайдаланады, соңғысы көлемдік-кеңістіктік құрылым-дардың түрлерін нақты түсінуге ықпал етеді. Зерттеу нәтижесінде көлемді-кеңістіктік құрылымдар (ККҚ) олардың нақты кеңістіктік конфигурация-ларының барлық байлығымен сәулеттік пішіндердің пайда болуының негізгі және тек ішінара геометриялық байланысқан лапидарлы негізі болып табыла-тындығы туралы ұстаным дәлелденді. Сәулеттік пішіндердің сансыздығынан айырмашылығы, ККҚ негізгі түрлерінің саны тек алты (бір негізгі, үш туынды және екі құрама) екені анықталды. Осы процестің терең тетіктерін анықтай отырып, сәулеттік пішінді жүйелі түрде қарастыру сәулеттік пішіннің тереңірек санатына ықпал етеді, бұл, әрине, сәулет теориясы мен практи-касын жоғары деңгейге шығарады.